Wessel van Alphen Sr. begon in 1978 als freelance IT-specialist en was daarmee een van de eerste, moderne zelfstandig professionals van Nederland. 9 jaar later startte hij IT-Staffing, nu onderdeel van de Staffing Groep, uit onvrede met de manier van werken via softwarehuizen als Capgemini en Logica waarbij de freelancer zich moest voordoen als vaste medewerker van dat Softwarehouse. De maatschappelijke, juridische en financiële positie van zelfstandigen moet beter. Nu is Wessel Sr. wederom op zoek naar verandering: “We zijn in onze wet- en regelgeving bekend met de werknemer en de ondernemer. Maar een grote groep mensen valt hierbuiten: de zelfstandig opdrachtnemer ofwel kenniswerker. Voor hen zou een nieuwe rechtsvorm geïntroduceerd moeten worden,” aldus Van Alphen.
De flexondernemer met een missie is bijna dertig jaar na de start van IT-Staffing nog steeds zeer gedreven om verandering te realiseren op de arbeidsmarkt, omdat hij weet dat bepaalde basiselementen altijd van toepassing zullen blijven. “Er zal altijd bedrijvigheid zijn en er zullen altijd mensen zijn die op projectmatige wijze beschikbaar zijn. Maar de manier waarop zij elkaar vinden is aan verandering onderhevig.” Momenteel draagt hij zijn gedachtegoed uit als corporate ambassador voor IT-Staffing, waar zijn zoon Wessel van Alphen jr. sinds 1,5 jaar de dagelijkse leiding heeft als directeur.
Flexibel versus dynamisch
“Wij behartigen de belangen van zowel de opdrachtgever als de zzp’er en flexwerker, en zijn hierbij dus actief aan zowel de vraag- als de aanbodkant. Om hierin een rol van betekenis te kunnen spelen, is het noodzakelijk wat betreft aanvragen een zo groot mogelijke positie in de markt te hebben en te houden.” Van Alphen ziet de dynaworker, zoals hij de flexwerker noemt, als bron van innovatie en economische vooruitgang: “Je moet als bedrijf of overheid durven en kunnen veranderen. De dynaworker maakt dat mogelijk.”
“Flexibel is niet het juiste woord: rubber is flexibel en kun je uitrekken, maar het springt altijd weer terug naar dezelfde vorm. Mensen zijn echter dynamisch: volop in beweging en voortdurend veranderend. De arbeidsmarkt is ook dynamisch, en niet zozeer flexibel. Het is daarom logischer om de flexwerker om te dopen tot ‘dynaworker’: die term dekt de lading meer.” Volgens Van Alphen zijn dynaworkers noodzakelijk om te innoveren. Iedere organisatie zou een dynacenter moeten openen: “Hierin worden, zorgvuldig geselecteerde, kandidaten uitgebreid gescreend en gevolgd – dat kunnen zzp’er of interne medewerkers zijn.”
Europese invloed
Van Alphen is actief om de dynamiek van de arbeidsmarkt te vergroten: als een van de partijen achter de european Competence Framework (eCF) zorgt IT-Staffing er op initiatief van EU-commissaris Neelie Kroes voor dat er standaarden en normen worden benoemd voor een Europees competentiekader. “De kennis van de 500.000 werkloze IT’ers in Europa sluit niet aan op de vraag die er in andere delen van Europa absoluut is. Dankzij het eCF kan vraag en aanbod beter bij elkaar gebracht worden en wordt de dynamiek van de arbeidsmarkt gestimuleerd.”
Vanaf 2015 heeft de Nederlandse arbeidsmarkt te maken met de nieuwe Wet Werk en Zekerheid, geïntroduceerd om veranderingen door te voeren op het gebied van ontslag en flexibel personeel. Van Alphen vindt echter dat er een heel belangrijk punt vergeten is: “We zijn binnen onze wet- en regelgeving bekend met de werknemer en de ondernemer, en hiervoor zijn juridische en fiscale entiteiten beschikbaar. Maar een grote groep mensen valt hierbuiten: de zelfstandig opdrachtnemer ofwel de kenniswerker. Voor hen zou een nieuwe rechtsvorm geïntroduceerd moeten worden.”
Nieuwe rechtsvorm
“De ontwikkelingen binnen de huidige wet- en regelgeving zijn niet altijd gunstig voor de maatschappelijke positie van de dynaworker. Zelfstandigen die hun kennis en kunde verkopen – en dat zijn ongeveer 400.000 van de 800.000 zzp’ers – vallen niet in de huidige pijlers van het poldermodel. Dat zorgt dat er problemen ontstaan op het gebied van sociale verzekeringen, pensioen en arbeidsongeschiktheid. Nu een zzp-pensioenfonds oprichten, is echt onzin: de overheid moet het probleem bij de kern aanpakken en zorgen dat er een juridische en fiscale entiteit in het leven wordt geroepen voor deze groep ‘vergeten’ kenniswerkers.”
Van Alphen vervolgt: “zo ontstaan er drie groepen: de werknemer die in loondienst is van de werkgever en werkt binnen een dienstverband, de ondernemer die producten en diensten ontwikkelt, produceert en verkoopt en de zelfstandig opdrachtnemer die buiten loondienst werkt. De overheid moet hierin faciliteren, en het individu zelf de keuze geven.” Van Alphen begrijpt wel waar de pijn van de overheid zit vanwege de explosieve groei van het aantal zzp’ers in Nederland: “Er komt simpelweg te weinig geld binnen in de sociale kas.”
“Werknemer zijn is echter een recht, geen plicht. Nu bepaalt de Belastingdienst door het wel of niet verlenen van een VAR-wuo of iemand ondernemer is, terwijl het tegelijkertijd vindt dat mensen werknemer moeten zijn – wat mij betreft een grote weeffout in de wet- en regelgeving. Het is echter een absolute misvatting dat de zzp’er geen sociale lasten willen dragen: ze zijn net als ieder ander, ze willen zo weinig mogelijk belasting afdragen. Maar ze zijn zich bewust van hun rechten en plichten en zullen dat graag doen in ruil voor vrijheid en het recht tot het uitvoeren van werk buiten loondienst. Er is sociaal-maatschappelijk geen probleem om tot een eigen rechtsvorm deze zelfstandigen te komen, het probleem is puur financieel,” aldus Van Alphen.
“Er moet een aparte rechtsvorm komen die de positie van de zelfstandig opdrachtnemer verankert, en daar omheen moet wetgeving komen voor de valkuilen die er nu zijn.” Van Alphen begrijpt dat er in de uiterste polen problemen kunnen ontstaan, en is daarom voorstander van basisverzekeringen. Ten aanzien van de pensioendiscussie rond zzp’ers stelt hij voor dat bestaande pensioenfondsen zzp’ers op basis van deze nieuwe rechtsvorm moeten accepteren op basis van de voorwaarden die de overheid daarvoor heeft vastgesteld. “Weinig zzp’ers weten dat ze hun pensioen op heel veel manieren kunnen regelen, daar is echt geen zzp-pensioenfonds voor nodig.”
Pool van opdrachtgevers
De groep dynaworkers is volgens Van Alphen zeer waardevol voor de maatschappij, dus moet een en ander goed geregeld worden. Terug naar de rol van IT-Staffing en de overkoepelende Staffing Groep in deze dynamische arbeidsmarkt: “Wij zijn ervoor om te zorgen dat de zzp’er aan het werk is. Als intermediair bieden wij daarmee een oplossing voor de bedrijvigheid van het bedrijfsleven en de overheid. Het vinden van de juiste kandidaten voor onze opdrachtgevers zal door de toenemende krimp op de markt en de schaarste in specifieke kennisgebieden altijd mensenwerk blijven. De echte specialist is niet op zoek naar opdrachten, die moet je vinden en boeien voor de opdrachtgever.”
“Veel mensen kiezen voor het werk en niet voor een werkgever: ik zou zelf bijvoorbeeld nooit als werknemer willen werken bij ING of Rabobank, maar zou wel een opdracht bij deze organisaties willen doen. Zo kan ik mijn mening geven zonder bang te zijn dat ik mijn baan kwijtraak, en kan ik flexibel blijven.” Opdrachtgevers hebben graag toegang tot een vooraf gedefinieerde pool van dynaworkers, zodat ze deze kennis, flexibiliteit en capaciteit on demand ter beschikking hebben: “Dat noem ik just-in-time leverantie van arbeid. Maar opdrachtnemers moeten dit omdraaien: de dynaworker zou toegang moeten krijgen tot een pool van opdrachtgevers, niet andersom. IT-Staffing zorgt in deze nieuwe wereld met een dynacenter per organisatie voor de selectie van de juiste competenties en het voldoen van de voorwaarden aan de kant van de dynaworker.”
Wil je meer weten over IT-Staffing? Kijk dan op www.it-staffing.nl.
