“Is Nederland beter af met individuele pensioenpotjes?”
De traditionele voordelen van de Nederlandse collectieve pensioenregeling zijn vrijwel verdwenen. Dat is de conclusie van het Centraal Planbureau en het kennisinstituut van de pensioensector Netspar in een nieuw rapport over het pensioenstelsel. De onderzoekers werpen nadrukkelijk de vraag op of Nederland niet beter kan overstappen op een stelsel met individuele pensioenpotjes.
Debat toekomst Nederlands pensioenstelsel
Die vraag wordt bewust onbeantwoord gelaten. Het doel van het rapport is slechts ‘informatie aan te dragen voor het debat over de toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel’, schrijven de opstellers. Dat neemt niet weg dat het CPB en Netspar het voornaamste argument voor een collectieve pensioenregeling flink ondergraven. Vier op de vijf Nederlanders zijn verplicht aangesloten bij een pensioenfonds en dragen via hun individueel betaalde pensioenpremie bij aan de opbouw van een collectief belegd vermogen. Door individuele pensioengelden als een gezamenlijk vermogen te beheren, kunnen de gevolgen van beleggings- en langleventegenvallers over meerdere generaties worden uitgesmeerd. Dat vermindert de pensioenrisico’s voor het individu.
Alternatieven verdienen aandacht
De collectieve welvaartswinst die zo’n risicodeling in principe met zich meebrengt, is echter in de afgelopen tien jaar nagenoeg verdwenen, aldus het rapport. Dat komt door de vergrijzing en de grote uitstroom van jonge werkende premiebetalers richting het zzp-schap. Omdat het aantal premiebetalers krimpt in verhouding tot het aantal gepensioneerden kunnen tegenvallers niet of nauwelijks meer worden opgevangen door de pensioenpremie voor werkenden te verhogen. De mogelijkheden voor risicospreiding in het collectieve stelsel zijn tegenwoordig nauwelijks groter dan die van meer individuele regelingen, stelt het rapport. Daarom verdienen alternatieven voor het huidige stelsel serieuze aandacht, menen Netspar en het CPB. Er zitten namelijk ook nadelen aan het collectieve pensioenstelsel, zoals gebrek aan maatwerk en keuzevrijheid. CPB en Netspar erkennen echter ook dat overstappen op een meer individueel georiënteerde pensioenregeling moeilijk is.
Bron: Blendle
