Assher wil zich nadrukkelijk bemoeien met zzp’er
Het kabinet is niet bezig met het ‘pesten en bashen’ van zelfstandigen zonder personeel. Dat zei minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken in de Tweede Kamer, waar zijn begroting werd behandeld. Asscher reageerde hiermee op een verwijt van Kamerlid Anne Mulder van regeringspartij VVD. Mulder zei dat “het erop lijkt dat het kabinet de zzp’er wil neerzetten als een zieligerd die via schijnconstructies wordt gedwongen tot het zelfstandig ondernemerschap, ofwel een profiteur vanwege de belastingvoordelen voor zelfstandigen”.
Ergernis
De VVD wil af van maatregelen die zelfstandigen of uitzendkrachten kunnen beperken in hun mogelijkheid werk aan te nemen. Mulder komt daartoe met een initiatiefwetsvoorstel, waarin cao’s worden verboden als die bijvoorbeeld het percentage zelfstandigen of uitzendkrachten dat een bedrijf in dienst mag hebben, maximeren. Volgens uitzendkoepel ABU staan in zeker een kwart van alle cao’s in Nederland dergelijke beperkende bepalingen voor flexwerkers. Asscher is op voorhand niet enthousiast over het VVD-plan. De minister verklaart tot grote ergernis van de uitzendwereld nog steeds cao’s algemeen verbindend voor een hele bedrijfstak die afspraken bevatten over het maximaal aantal uitzendkrachten of zzp’ers. “Het kabinet is terughoudend in te grijpen in de contractvrijheid van werkgevers en vakbonden, ook al zouden die afspraken maken die we onverstandig kunnen vinden.” Het direct ingrijpen in die contractvrijheid kan in tegenspraak zijn met internationale verdragen, waarschuwde Asscher de VVD.
Niet stilstaan
De PvdA-bewindsman stelt dat hij wel begrip heeft voor de behoefte van werkgevers aan flexibiliteit, gezien de kortere levensduur van producten en diensten en het moeten mee-ademen met de zeer dynamische economie. “Maar we moeten de balans zoeken tussen de behoefte van werkgevers en de rechten van werknemers. Flexibiliteit is bedoeld om in te spelen op die dynamische ontwikkelingen, niet als goedkoop alternatief voor vast werk. Het kabinet zal niet toestaan dat werkgevers allerlei wetten en cao’s omzeilen met schijnconstructies”. Omdat volgens Asscher het ‘denken over de arbeidsmarkt’ na het sluiten van het sociaal akkoord van vorig jaar niet moet stilstaan, onderzoekt een aantal beleidsambtenaren van verschillende ministeries nu de toekomst van de zelfstandigen zonder personeel. Een rapport hierover moet in het tweede kwartaal van volgend jaar klaar zijn en Asscher wil zich hier naar eigen zeggen “nadrukkelijk mee bemoeien’.
Ogen niet sluiten
Hij stelt voor, het voorstel van woensdag van PvdA-Kamerlid Roos Vermeij in dit rapport te betrekken. “Of anders in ieder geval in de kabinetsreactie op dit rapport.” Vermeij pleit ervoor een verplichte, collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen in het leven te roepen. Volgens Vermeij verdienen ‘vele zzp’ers’ heel weinig en dreigen zij door de bodem te zakken. Zij vindt dat deze mensen bescherming verdienen, een voorstel waar de liberale VVD tegen is vanwege het verplichtende karakter van de verzekering.
Asscher vindt echter net als de PvdA dat het kabinet de ogen niet moet sluiten voor de positie van sommige zzp’ers en de risico’s die zij lopen omdat zij geen pensioen opbouwen en geen arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben. Ook meent hij dat het terecht is dat de ambtelijke werkgroep bekijkt hoe de nog altijd groeiende groep zelfstandigen (nu een miljoen Nederlanders, zo’n 11% van de beroepsbevolking) zich op termijn verhoudt tot de economie en de betaalbaarheid van de sociale zekerheid. Zo is bekend dat honderdduizenden zzp’ers nu geen AOW-premie kunnen betalen, wat op termijn de houdbaarheid van het staatspensioen kan ondergraven.
Zzp-rapport
Asscher vindt dat het zzp-rapport in brede samenhang moet worden bekeken met het onderzoek naar een grootscheepse belastinghervorming, waaraan het kabinet eveneens tot medio volgend jaar werkt. Zo kan er volgens hem een verband zijn tussen de opkomst van de zzp’er met zijn belastingvoordelen en de hoge lasten voor werkgevers op andere arbeidscontracten. Voor Kerstmis komt het ministerie van Sociale Zaken ook nog met een evaluatie van de verplichte loondoorbetaling bij ziekte van twee jaar. Volgens partijen als VVD, SGP, GroenLinks, CDA en D66 is dit voor veel werkgevers zo’n hoge last dat zij wel erg huiverig worden nog nieuwe werknemers in dienst te nemen. Asscher erkent dat dit inderdaad het geval kan zijn. Hij wijst er wel op dat een beperking van de loondoorbetalingspicht tot één jaar €800 mln kost. Het tweede jaar van loondoorbetaling voorkomt nu nog dat 13.000 extra Nederlanders ieder jaar in de arbeidsongeschiktheidsregelingen instromen. Asscher: “De loondoorbetaling moet daarom ook worden meegenomen als we de toekomst van de zelfstandigen en de brede belastinghervorming bekijken. Dan zijn we met plussen en minnen bezig en kunnen we die €800 mln erbij betrekken.” Beperking van de loondoorbetalingplicht en een andere belastingstelsel met lagere lasten op arbeid moeten ertoe leiden dat werkgevers weer meer banen gaan aanbieden. De werkloosheid is volgens Asscher dalende, maar met 8% nog altijd ‘onaanvaardbaar hoog’.
Bron: FD