Verantwoord investeren, investeringsdoelen en hoe dit te financieren
De economie trekt aan, omzetten en orderportefeuilles nemen toe, het vertrouwen groeit. Je durft weer plannen te maken, en voorzichtig te denken aan investeren. Maar hoe pak je dat aan? Hoeveel geld heb je precies nodig? Heb je voldoende eigen middelen om je investeringen te realiseren of is er nog extra financiering nodig? Het is belangrijk om je goed voor te bereiden op de groei van je bedrijf.
Mocht je überhaupt twijfelen over investeren, dan laat een onderzoek van de Hogeschool Utrecht naar de effecten van een microkrediet in de creatieve sector, een aantal krachtige resultaten zien die je misschien kunnen overtuigen. Zo ervaarde 57% van de leningnemers een stijging van meer dan 50% in het aantal opdrachten. 56% realiseerde een inkomensstijging van bijna 30% of meer sinds het ontvangen van de lening. 50% heeft naast het microkrediet een verdiepende of verbredende training of cursus gevolgd. 82% vindt dat zijn of haar ondernemersvaardigheden zijn ontwikkeld. 39% geeft aan een positie in de sector verworven te hebben dankzij het microkrediet en 95% adviseert andere ondernemers om een microkrediet te gebruiken.
Kortom, zet je twijfels op zij: stilstand is achteruitgang, en ondernemen is groeien. En helemaal zonder risico’s kan dat nooit. Lees hier meer over verantwoord investeren, investeringsdoelen, en hoe dit te financieren.
Zorg dat je cijfers op orde zijn
Meten is weten. Voordat je kunt gaan investeren is het noodzakelijk om de huidige financiële situatie van je bedrijf helder voor ogen te hebben. Daar hoort ook een begroting en groeiplan voor de toekomst bij. De basis hiervoor zijn je ondernemingsplan en financieel plan. Een ondernemingsplan heb je, als het goed is, geschreven bij de start van je bedrijf. Het financieel plan stel je op om te weten hoeveel je eventueel moet lenen, of je aan je financiële verplichtingen kunt voldoen en of je een redelijk inkomen overhoudt. Eén van de onderdelen van je financieel plan is een investeringsbegroting.
Na het investeringsplan volgt het financieringsplan. Hierin zet je op een rij hoeveel kapitaal je nodig hebt om de investeringen te financieren, en hoe je aan dit kapitaal komt. Er zijn twee manieren om geld voor investeringen te vinden: uit eigen middelen of uit externe financiering.
Bepaal hoe je je groei financiert
Uit eigen middelen
Als je reserves hebt, kan je de groei wellicht financieren uit bestaande eigen middelen. Soms betekent dit dat je nog even moet doorsparen, voordat je over voldoende kapitaal beschikt. Kijk daarbij eerst kritisch naar je eigen bedrijfsvoering. Er is vaak meer geld binnen je eigen bedrijf beschikbaar dan je denkt. Zo zijn er verschillende mogelijkheden om je werkkapitaal te vergroten, zoals een beter beheer van je debiteuren, crediteuren en voorraden. Ook kostenbesparingen leveren je structureel meer geld op. En leasen, in plaats van het kopen van activa, kan ook aanzienlijk meer cashflow opleveren en bovendien meer flexibiliteit, iets wat als ZZP’er uiteraard zeer wenselijk is. Beschik je over eigen geld of bezit je goederen, bedrijfsmiddelen of een pand? Dan kan je een deel van dit eigen vermogen ook gebruiken voor financiering.
Financiering uit eigen vermogen is uiteraard een stuk sneller en goedkoper dan externe financiering en verdient de voorkeur boven externe financiering. Maar niet iedereen zal in de beginjaren meteen grote winsten maken, waaruit je je investeren kan betalen.
Uit externe financiering
Als je niet uit eigen middelen kunt of wilt financieren, dan zal je zelf op zoek moeten gaan naar externe financiering. Die zijn er in allerlei vormen en maten. Vroeger stapte je naar de bank, maar vandaag de dag is het voor ZZP’ers vaak erg moeilijk om een krediet te krijgen. Kleinere leningen zijn niet rendabel voor banken, vanwege de hoge overheadkosten en de stringente kredietregels. Gelukkig zijn er steeds meer alternatieve financieringsvormen, zoals crowdfunding, business angels, informal investors, kredietunies, online kredietplatforms en venture capital fondsen. Deze alternatieve financieringsvormen zullen steeds belangrijker worden voor ZZP’ers.
Welke financiering past bij jou?
Welke financieringsvorm, of combinatie van vormen, het beste bij jou past, hangt sterk af van de situatie, het doel en de sector waarin je werkt. Zo zijn de industrie, groothandel en logistiek typisch sectoren waarin bijvoorbeeld ‘assets’ zoals machines of debiteuren een belangrijk deel van de balans uitmaken. Zij kiezen dan ook vaak voor zogenoemde ‘asset based finance’ (alle financieringsvormen waarin een bezitting of vordering van de balans het onderpand is voor financiering, zoals leasing en werkkapitaalfinanciering).
Met de opkomst van bovengenoemde alternatieve financieringsvormen zijn er gelukkig steeds meer mogelijkheden. Er valt dus meer te kiezen en te combineren. De meest geschikte financieringsmix blijft uiteraard voor iedere ondernemer anders en afhankelijk van bedrijfsgrootte, bedrijfstak en levensfase. Wees je wel bewust dat je je goed oriënteert en laat adviseren. Verschillende onderzoeken tonen aan dat de financiële kennis van veel ondernemers op dit vlak tekortschiet. Gelukkig heeft de overheid dit signaal opgepikt en recent de Financieringswijzer gelanceerd, een online platform waar je als ondernemer terecht kan met vragen over financiering.
Waarin investeren?
De totale financieringsbehoefte van Nederlandse bedrijven naast hun bestaande kredietruimte, was in 2014 naar schatting EUR 24 miljard. Het grootste deel van dat bedrag is bedoeld voor werkkapitaal, oftewel geld voor voorraden, debiteuren en onderhanden werk. Daarnaast vormen bedrijfsmiddelen en overnames belangrijke financieringsdoelen.
Investeringen worden ingedeeld in vlottende en vaste activa. Bij de vlottende activa (investeringen die korter dan een jaar meegaan) gaat het om zaken als grondstoffen, voorraden, en onderhanden werk. De vaste activa (investeringen die langer dan een jaar meegaan) bestaan onder andere uit gebouwen, machines, inrichting, en vervoermiddelen. Traditioneel wordt bij vaste activa vooral gedacht aan de aanschaf van materiële activa. Maar investeren in kennis is minstens zo belangrijk. Kennis is immers cruciaal om ideeën te ontwikkelen en toe te passen in (nieuwe) producten. Zeker in de huidige kenniseconomie zorgen de immateriële, kennisgerelateerde activa voor concurrentievoordeel.
Het Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf (EIM) hanteert de volgende indeling in immateriële activa:
– Technologische kennis, zoals R&D (product- en procesontwikkeling), patenten en licenties, engineering en ontwerp.
– Marktbewerking en marktpositie, zoals marktonderzoek, marktbewerking, productcertificering, klantenbestanden, marketing & reclame.
– Versterking van de (interne) organisatie, zoals, opleiding, training en andere investeringen in human resources, informatie-structuur, organisatiestructuur, automatisering.
Waarom investeren?
De belangrijkste investeringsmotieven van ondernemers zijn vervanging, het verbeteren van de efficiëntie, capaciteitsuitbreiding, het ontplooien van nieuwe activiteiten, het aanleren van nieuwe vaardigheden en het voldoen aan wettelijke bepalingen. Uitbreiding en groei richten zich daarbij op diverse gebieden richten: extra mensen inhuren, of je klantenkring, bedrijfsactiviteiten of bedrijfsruimte vergroten.
Jonge bedrijven investeren echter meestal in eerste instantie ter vervanging. En meestal ter ondersteuning van de dagelijkse activiteiten. Daarmee worden de meeste investeringen vooral gedaan vanuit operationele noodzaak. Investeringen in immateriële activa worden veel meer als strategisch beschouwd en ter ondersteuning van de lange-termijn visie van de onderneming.
Uit onderzoek van EIM blijkt dat veel ondernemers geen expliciete investeringsstrategie hebben, en ook een bedrijfsstrategie vaak ontbreekt. Wel hebben ondernemers een bewuste visie op de richting en ontwikkeling van het bedrijf. Ze verzuimen deze visie echter te vertalen naar benodigde strategische, meer op de lange termijn gerichte investeringen. Veel investeringen worden op ad-hoc basis genomen.
