Volgende week bespreekt de Vaste Kamercommissie van SZW de reactie van het kabinet op het SER-advies Zzp’ers in beeld (oktober 2010). Een mooie aanleiding voor de SER om vooruitlopend hierop aan de commissie een toelichting op het advies te geven. Een SER-delegatie, bestaande uit Theo Bovens (voorzitter commissie van voorbereiding), Leo Hartveld (FNV), Jeroen Lammers (VNO-NCW en MKB-Nederland), Linde Gonggrijp (FNV Zelfstandigen) en Mieke van Westing (Platform Zelfstandig Ondernemers), ging vanochtend hierover in gesprek met de Kamercommissie. Het advies over Zelfstandigen en arbeidsomstandigheden van maart 2011 werd er ook bij betrokken.
Nadat kroonlid Theo Bovens de hoofdlijnen van de beide adviezen uiteen had gezet en Leo Hartveld en Jeroen Lammers hun eigen accenten hadden gelegd, konden de Kamerleden vragen stellen en met de SER-delegatie in discussie gaan.
SP-Kamerlid Paul Ulenbelt vroeg zich af waarom de SER niet de radicale keuze heeft gemaakt om de sociale zekerheid en pensioenen via de opdrachtgever te regelen. Linde Gonggrijp gaf aan dat uitgangspunt is dat ondernemers hierin eigen keuzes moeten kunnen maken. De SER wil niet dat een zzp’er die in een slecht jaar op de bijstand moet terugvallen, meteen wordt gedwongen zijn pensioenvoorziening aan te spreken. Leo Hartveld voegde hieraan toe dat de zzp’er zijn eigen verantwoordelijkheid voor het afdekken van risico’s alleen kan dragen als voorzieningen als pensioenen en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor hem goed toegankelijk zijn. Hij wees er ook op dat de opdrachtgever eigen verantwoordelijkheden heeft voor de arbeidsomstandigheden.
Malik Azmani (VVD) vond het een evenwichtig advies waarin een bewuste keuze voor het ondernemerschap wordt gedaan. Hij ondersteunde het idee om O&O-fondsen open te stellen voor zzp’ers. Theo Bovens legde uit dat het volgen van scholing de eigen verantwoordelijkheid van de zzp’er is, maar dat zzp’ers wel meer bewust moeten worden gemaakt van de noodzaak van een leven lang leren. Op een vraag van Malik Azmani of de SER alternatieven voor de VAR heeft onderzocht, merkte Jeroen Lammers op dat er veel verwarring bestaat over de VAR. De VAR is geen bewijs van ondernemerschap, maar alleen een vrijwaring voor de opdrachtgever van het betalen van premies en heffingen. Wel zou het aantal soorten VAR kunnen worden teruggebracht. Linde Gonggrijp voegde hieraan toe dat het erom gaat te bepalen of er sprake is van een gezagsverhouding met de opdrachtgever.
Mariëtte Hamer (PvdA) meende dat er sprake is van een tweedeling binnen de groep zzp’ers: zzp’ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt en hoger opgeleide zzp’ers. Leo Hartveld vond echter dat niet van een tweedeling kan worden gesproken, de groep zzp’ers is zeer heterogeen samengesteld. Voor velen is het zzp-inkomen ook niet het enige inkomen. Bovendien zijn er ook op de rest van de arbeidsmarkt verschillen tussen hoger en lager opgeleiden. Ook Mieke van Westing wees erop dat slechts bij een kleine groep zzp’ers sprake is van min of meer gedwongen zzp-schap. Verder vroeg Mariëtte Hamer aandacht voor de dure arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Jeroen Lammers beaamde dat arbeidsongeschiktheidsverzekeringen duur zijn. Dat zijn ze ook voor werknemers, maar die merken dat niet, omdat hun werkgever de premie betaalt. Belangrijkste is dat deze verzekeringen toegankelijk zijn voor zzp’ers, onderstreepte hij. Leo Hartveld wees in dit verband op het pleidooi van de SER voor verbetering van de mogelijkheid van vrijwillige voortzetting van de WIA-verzekering.
Bron: Sociaal-Economische Raad (SER)
