Alle ingrepen van de overheid op de arbeidsmarkt mislukken.
Nadat er in de tweede helft van 2014 flink wat onrust en onzekerheid was gezaaid door de politiek in zzp-land, staan we intussen voor een tweede periode van onduidelijkheid. Je vraagt je af hoeveel van die fases in Nederland nodig zullen zijn om te komen tot een heldere en moderne aanpak van de problematiek op de arbeidsmarkt. Van gedogen naar de VAR, van de VAR naar de BGL en dan voordat hij is ingevoerd alweer naar de modelovereenkomst.
De Wet Werk en Zekerheid, het nieuwe ontslagrecht, de Participatiewet en de Wet Aanpak Schijnconstructies zijn door de politiek gepresenteerd als arbeidsmarkthervorming. Dat is een onjuiste voorstelling van zaken. De nieuwe wetgeving lijkt vooralsnog niet te werken of zelfs averechtse effecten te hebben. Uitzendkrachten worden massaal voor 6 maanden in de WW geduwd. Het ontslag wordt ingewikkelder en waarschijnlijk nauwelijks goedkoper en de Belastingdienst heeft het mandaat en de capaciteit niet om te controleren en te handhaven op het gebied van schijnconstructies.
Het is daarom zaak dat de politiek zich realiseert dat ze de arbeidsmarkt helemaal niet kan hervormen. De arbeidsmarkt hervormt zichzelf wel. De arbeidsmarkt is al volop hervormd en de ontwikkelingen gaan nog iedere dag door. Het vaste dienstverband is allang niet meer de enig zaligmakende wijze van werken. En dat wordt het ook niet meer op de manier zoals in de 20ste eeuw. Waarom zou de politiek dat proces niet gewoon faciliteren? Dan creëer je de werkgelegenheid die we in de 21ste eeuw nodig hebben. Concentreer je als politiek niet op het terugdraaien of tegenhouden van ontwikkelingen maar op de belangen die er echt toe doen.
Werk aan de rechtsgelijkheid van mensen ongeacht de specifieke werkvorm waarin ze aan de samenleving bijdragen. Of ze nu uitzendkracht, payroll-kracht, vaste werknemer of zzp’er zijn, de werkvorm zelf is niet het probleem maar de zwakke en ongelijke rechtspositie van sommige categorieën is dat vaak wel. Als nu gewoon iedereen op dezelfde manier een hypotheek kan krijgen en onder dezelfde condities verzekerd is tegen ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid. Als nu gewoon iedereen participeert in pensioenregelingen en andere vormen van solidariteit, dan maakt het toch niet meer uit in welke meer of minder flexibele werkvorm dit gebeurt?
Indien iedereen bijdraagt aan het sociaal stelsel en in staat is om een pensioen op te bouwen. Indien iedereen op dezelfde wijze een hypotheek kan aanvragen, dan zullen er ook veel minder mensen in armoede vervallen als ze arbeidsongeschikt of werkloos worden of met pensioen gaan. Daarnaast heeft de overheid plotseling 9 in plaats van 5 miljard aan lastenverlichtingen uit te delen bij de hervorming van het belastingstelsel. De Nederlander derft immers minimaal 4 miljard euro aan belasting en premie inkomsten omdat intussen 15% van de beroepsbevolking geen sociale premies en minder belasting betaalt. Dat voordeel voor zzp’ers in de netto sfeer heeft natuurlijk ook allerlei nadelen.
Wie betaalt voor de armoede van de arbeidsongeschikte en onverzekerde verpleegkundige, bouwvakker of pakketbezorger? Daar gaan er straks tienduizenden van zijn, dat is uit te rekenen. Wie betaalt de (verplichte) bijscholingen? Het is echt goedkoper voor de belastingbetaler als gewoon iedereen meedoet. Uiteindelijk zijn de premies dan het laagst.
De overheid maakt het zichzelf en de Nederlander een stuk gemakkelijker als ze zich zou concentreren op de belangen die ze wil dienen en geen positie zou innemen over de specifieke vorm waar mensen voor kiezen. Bij die belangen denk ik aan: 1. Ruimte geven aan ondernemerschap en flexibiliteit. 2. Het beschermen en bevorderen van de rechtsgelijkheid en solidariteit in de samenleving. 3. Controleren en handhaven. Iedereen begrijpt dat een overheid die belangen zou willen dienen en dat ze ermee in het algemeen belang handelt.
De overheid zou overigens niet de eerste zijn met dergelijke oplossingen. Het is al vijftien jaar geleden dat Uniforce Group een rechtsvorm heeft ontwikkeld voor zzp’ers die aan alle wettelijke eisen voldoet en geen risico’s kent voor de freelancer en diens opdrachtgever. Met deze Declarabele Uren B.V. ben je 100% zelfstandig, ben je sociaal verzekerd via het sociaal stelsel en heb je geen VAR, BGL of modelovereenkomst nodig. Ga er maar eens naar kijken.
