Werken met zzp’ers blijft gewoon altijd mogelijk
In mijn contacten met werkgevers merk ik in toenemende mate een groeiend besef dat de Wet DBA voor veranderingen zal gaan zorgen. Veranderingen in de samenstelling van de workforce, veranderingen in de relatie met flex leveranciers, veranderingen in de kosten van de arbeid en niet in de laatste plaats veranderingen in het risicoprofiel van de opdrachtgever en van de freelancer.
Zo zou zich bij de wat grotere werkgever weleens de volgende situatie kunnen voordoen:
CFO/Risk Manager: Zeg, weten jullie bij HR al hoe je dat straks gaat doen met onze zzp’ers als de VAR in 2016 verdwijnt.
HR Directeur: Hoe bedoel je?
CFO/Risk Manager: Wij doen geen loonheffingen bij onze zzp’ers en zoals ik het begreep konden wij ons met een geldige VAR vrijwaren van eventuele naheffingen en boetes. Hoe gaan we ons straks vrijwaren van die risico’s?
HR Directeur: Het schijnt met een door de fiscus goedgekeurde modelovereenkomst te kunnen.
CFO/Risk Manager: Wil je die modelovereenkomst dan eens door onze jurist laten toetsen op bruikbaarheid en risico’s?
HR Directeur: Ja dat is goed en ik zal er ook eens met onze leveranciers over praten.
CFO/Risk Manager: Leveranciers? Wie bedoel je?
HR Directeur: Ik bedoel de tussenbureau ’s en brokers die ons helpen aan flexibel personeel.
CFO/Risk Manager: Goed idee, ik hoor graag van je.
Inzet van zzp’ers na afschaffing van de VAR in 2016
Bij sommige werkgevers zal er al een soortgelijke dialoog hebben plaats gevonden maar de kans is groot dat dit aantal de komende maanden snel gaat toenemen. Werkgevers zoeken daarbij hulp van hun accountant, van een fiscaal jurist of van hun flex leverancier maar krijgen lang niet in alle gevallen een afdoende antwoord. De oorzaak daarvan is dat de inzet van zzp’ers na afschaffing van de VAR vanuit een andere juridisch hoek zal moeten worden aangevlogen. Zolang de VAR bestond, was de zzp-zaak vooral een fiscaal-juridische kwestie. Het ging om de vrijwaring van fiscale risico’s van de opdrachtgever en om het behoud van de fiscale faciliteiten van de zzp’er door aan te kunnen tonen dat de zzp’er werkelijk een ondernemer was. Daarbij keken mensen vaak naar het hebben van een correcte VAR administratie en naar het aantal opdrachtgevers van de zzp’er.
Door het wegvallen van de VAR verandert de zzp zaak echter in een arbeidsrechtelijke kwestie
Plotseling draait alles om de feitelijke werksituatie van de zzp´er en om wat die situatie zegt over de relatie tussen de zzp´er en diens opdrachtgever. De Arbeidswet staat, net als in de tijd voor de VAR, weer centraal. Het gaat weer om de aan/ of afwezigheid van persoonlijke arbeid, loon en gezag. De zogenaamde modelovereenkomsten draaien ook puur om deze elementen van de arbeidsovereenkomst of beter gezegd om de afwezigheid van één van die elementen. Ik merk dat veel werkgevers nog de neiging hebben om die modelovereenkomsten vanuit de fiscaal/juridische hoek te benaderen en dat is verkeerd maar begrijpelijk. Begrijpelijk omdat de VAR de arbeidsrechtelijke invalshoek 10 jaar lang uit beeld heeft gehouden en er juist daarom nauwelijks controle mogelijk was.
Werken met freelancers blijft ook zonder VAR mogelijk maar niet altijd op dezelfde manier
De zoektocht naar duidelijkheid wekt hier en daar wat kregeligheid op omdat het de laatste tijd zo soepel leek te lopen met die VAR maar het gaat straks best meevallen. Werken met freelancers blijft voor alle werkgevers in alle gevallen mogelijk maar niet altijd op dezelfde manier en in enkele gevallen zullen werkgevers onder het nieuwe regime kiezen voor een andere werkvorm omdat die beter past. Aan de andere kant zullen lang niet alle eenmanszaken straks van dezelfde fiscale voordelen kunnen genieten omdat het nu niet alleen een risico voor henzelf maar ook voor hun opdrachtgevers gaat inhouden.
