Help de haastige lezer
We leven niet meer in de middeleeuwen. Dat is de belangrijkste reden om bondig te schrijven en meteen met de deur in huis te vallen. Door scanbaar te schrijven help je de lezer met haast. En wie heeft er nou geen haast?
In de middeleeuwen hoefden mensen maar weinig informatie te verwerken. Kranten waren er niet, de meesten konden niet eens lezen. Alleen je naaste familie, vrienden en de stadsomroeper vielen je lastig met nieuws.
100.000 woorden per dag
Hoe anders is dat nu? Bijna iedereen leest en wordt de hele dag door bestookt met informatie. Volgens onderzoekers Roger Bohn en James Short van de University of California nemen we dagelijks ruim 100.000 woorden tot ons. Dat komt overeen met de inhoud van zo’n 174 kranten. Allemaal informatie die concurreert met wat jij te melden hebt …
Lezer heeft haast
De lezer is je dankbaar als je niet nog meer bijdraagt aan zijn infobesitas. Ook al heeft hij er zelf allang een remedie op gevonden: scannend lezen. “Should I stay or should I go?“ De titel van The Clash punkklassieker vat het lezersbrein van nu goed samen. Elke kop, tussenkop, beginzin van een alinea of opsomming biedt hem een keuze om te stoppen of door te gaan. Eyetracking-onderzoek, dat de oogbeweging van online lezers in kaart brengt, bevestigt dat. Lezers kijken het vaakst naar informatie die links bovenaan de pagina staat. De kop van een artikel dus en de eerste alinea. Andere plekken die de aandacht trekken:
- (tussen)koppen
- eerste zinnen van alinea’s
- opsommingen (zoals deze drie ‘bulletpoints’)
3 tips scanbaar schrijven
Al deze onderdelen vormen een soort van stapstenen in je tekst. Zonder alle zinnen van A tot Z te hoeven lezen, krijgt je bezoeker een snelle indruk van wat hem te wachten staat. Nu 3 belangrijke tips om scanbaar te schrijven:
Tip 1: Betekenisvolle kop
De belangrijkste richtingaanwijzer voor de scannende lezer is de kop boven je tekst. Zie hem als een uithangbord van een winkel: je herkent direct waar je moet zijn. Hoe bondiger, hoe beter. Daarom mag je lidwoorden (de, het, een) en voorzetsels weglaten in een kop.
Tip 2: Belangrijkste informatie bovenaan
De 1e alinea van je tekst is de belangrijkste. Daarin geef je een samenvatting van de belangrijkste zaken die in de daaropvolgende alinea’s nog aan bod komen. In deze samenvatting, soms ook wel intro genoemd (hoewel journalisten daar iets anders onder verstaan) of ‘lead’, geef je in elk geval antwoord op de belangrijkste vraag van je lezer.
Tip 3: Informatieve tussenkoppen
Hoewel tussenkoppen meestal korter zijn dan koppen, moeten ze wel iets te melden hebben. Bedenk: wat afwijkt (positief of negatief) trekt de aandacht, is dus goed om te noemen:
- Niet: Omzet. Want dat is niks nieuws, een bedrijf maakt altijd omzet. Maar wel: Minder omzet. Pas dan weet ik: hier is wat aan de hand!
- Dus ook niet: Winst maar Hogere winst. Zeker als ik dit kopje lees na het kopje Minder omzet is mijn belangstelling gewekt.
