Deliveroo moet beleid voor werknemers veranderen
De fietsbezorgers van Deliveroo hebben hun werkgever aangeklaagd. De maaltijdbezorgdienst dwingt de koeriers die voor hen werken namelijk tot schijnzelfstandigheid. De riders, zoals de fietskoeriers worden genoemd, moeten zich verplicht inschrijven als zzp’er om hun werkzaamheden voor Deliveroo uit te mogen voeren. Volgens Deliveroo zorgt dit voor flexibiliteit voor de werknemer, maar in feite leidt deze constructie tot werk zonder verzekering en pensioen. Een kwalijke zaak, vindt de Tweede Kamer.
Wanneer mag je zzp’er genoemd worden?
Om door de Belastingdienst als zzp’er gezien te worden, moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo moet je bijvoorbeeld meerdere opdrachtgevers hebben. Hier gaat het bij een bedrijf als Deliveroo al mis: veel koeriers werken niet voor meerdere opdrachtgevers. Ze bezorgen alleen voor Deliveroo en doen verder niets met hun ‘onderneming’.
Een ander criterium is dat je zelf bepaalt hoe je je werk doet. Dit is ook een punt dat bij de bezorgers van Deliveroo niet het geval is. Om deze redenen wordt er dan ook gesteld dat er sprake is van schijnzelfstandigheid.
Cao
Volgens CNV probeert de maaltijdbezorgdienst met deze constructie onder de cao uit te komen. Ze staan bij de Kamer van Koophandel bekend als ‘event-cateraar’, terwijl ze in feite onder de koeriers-cao moeten vallen. Dit scheelt veel kosten voor het bedrijf, maar is in feite illegaal.
Deliveroo werd gisteren gehoord door de vaste Kamercommissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Den Haag. Volgens Europees directeur Philip Padberg brengt de situatie voor de fietskoeriers vooral voordelen met zich mee: het zorgt voor vrijheid en past binnen de moderne economie. De Tweede Kamer heeft zich echter zeer kritisch uitgelaten over de “illegale” praktijken van het bedrijf. Verschillende partijen, waaronder de PvdA, SP, CDA en zelfs de VVD hebben hun ongenoegen laten blijken. Ook D66 was van mening dat de fietskoerierdienst onder de noemer ‘schijnzelfstandigheid’ valt.
Verzekering en pensioen
De fietsbezorgers vinden dat ze recht hebben op een contract en willen in dienstverband treden. Met het uurloon dat ze nu krijgen, is het namelijk niet mogelijk om zich goed te verzekeren tegen de risico’s die de baan met zich meebrengt. Fietsen in drukke steden kan ongelukken met zich meebrengen; al helemaal als er sprake is tijdsdruk.
In het regeerakkoord staat dat, wanneer het uurtarief van de zzp’er lager is dan 15 euro, de opdrachtgever de opdrachtnemer een contract aan moet bieden: met minder dan 15 euro per uur kun je volgens Rutte III de risico’s van zelfstandig ondernemen namelijk niet opvangen. Er is geen ruimte om een goede verzekering af te sluiten of een deel opzij te zetten voor je pensioen. Voor studenten die bezorgen naast hun studie hoeft het gebrek aan pensioensopbouw op zich geen probleem te zijn, maar er zijn ook koeriers die een hypotheek en gezin hebben.
Soortgelijke situaties
De situatie lijkt op de situatie met de pakketbezorgers van PostNL. Hun arbeidsomstandigheden waren vorig jaar het onderwerp van gesprek. De bezorgers die voor PostNL pakketten rondbrachten, waren als destijds ook als ‘zelfstandige’ aan het werk. Mei Li Vos noemde het bedrijf toen zelfs ‘hofleverancier van de schijnzelfstandigheid’. PostNL heeft een einde gemaakt aan het negatieve nieuws; zij nemen geen nieuwe zelfstandigen meer aan. Ook de maaltijdbezorgingsdienst UberEats hanteert een soortgelijke constructie. Deliveroo ligt nu onder een vergrootglas, maar Uber maakt zich eigenlijk schuldig aan dezelfde praktijken.
Deliveroo zal iets moeten doen om hun imago als werkgever, dan wel opdrachtgever te verbeteren. Dit kunnen ze doen door hun riders bijvoorbeeld een goede ongevallenverzekering te bieden. Een andere mogelijkheid is om de koeriers een hoger uurtarief te betalen. Dit biedt hen de ruimte om zelf een verzekering af te sluiten en om te sparen voor het pensioen. Het is natuurlijk maar de vraag of de bezorgdiensten ertoe bereid zijn hierin te investeren.
