SOW-contracten kunnen zp’ers van dienst zijn
We moeten af van het idee dat inhuur van zelfstandig professionals alleen maar kan door middel van het uurtje-factuurtje principe. Dit was de boodschap van een eerder artikel dat ik schreef op Flexmarkt. Hier kwam naar voren dat ook andere contractvormen, zoals ook SOW-contracten, hiervoor kansen biedt. Organisaties die van deze inhuurstrategie gebruikmaken laten echter ook een grote kans liggen, namelijk de zp’er die gezamenlijk met andere zp’ers een SOW-contract aanneemt.
SOW, oftewel Statement of Work, is in het buitenland al gemeengoed bij de inhuur van externen. Ook in Nederland zien we langzaam de opkomst van deze manier van inhuren. Hier in Nederland gebruiken we ook wel de term ‘aangenomen werk’. In juridische zin is er sprake van ‘contracting’ of ‘aanneming van werk’. In de bouw en technische sector is dit natuurlijk zeer bekend. Nu zien we deze contractvorm ook sterk opkomen in andere branches.
Kenmerken SOW
Een SOW-contract kan een goede optie zijn als een opdrachtgever met één contract zowel resultaten als doorlooptijd wil vastleggen en een bepaalde mate van risico wil afdekken, ongeacht het aantal individuele specialisten dat hiervoor nodig is. Bezetting van het team of tegenslagen van welke aard dan ook, zijn met deze contractvorm het risico van de opdrachtnemer. Kenmerken van een SOW zijn:
- Het gaat vaak over inhuur van meerdere specialisten;
- Er worden echte resultaatafspraken gemaakt over wat en wanneer het team moet opleveren;
- Beloning eerder op basis van output (resultaten) dan op input;
- Er wordt zeer sterk gestuurd op basis van KPI-rapportages.
Wat gaat er nu vaak nog mis bij SOW?
- Deze contactvorm wordt ingezet om het daadwerkelijke head count terug te dringen en restricties omtrent het aantal FTE te omzeilen;
- Er is te vaak niet daadwerkelijk sprake van resultaatafspraken. De totale som voor het project is simpelweg terug te rekenen naar een x aantal gewerkte uren maal het tarief van een x aantal professionals;
- De professionals en specialisten welke actief zijn binnen het SOW-contract vallen gewoon onder dezelfde leiding en toezicht als de interne medewerkers;
- Bij het uitzetten van een SOW-contract maken organisaties nu vaak gebruik van een of enkele voorkeursleveranciers. Hierin is er niet altijd sprake van optimale marktwerking.
Kan de markt van zp’ers in Nederland het antwoord geven?
In de Nederlandse markt zien wij nu dat SOW-contracten veelal uitgezet of gegund worden aan de grotere consultancybedrijven. Bedrijven gaan hier helemaal voorbij aan de markt, en dan met name aan de groep van zp’ers. Hier laten bedrijven in mijn optiek een grote kans liggen.
Ik ben namelijk van mening dat een groep zp’ers bepaalde SOW-contracten prima gezamenlijk zou kunnen aannemen. Zij zullen dit niet alleen goedkoper kunnen, maar ik durf ook te stellen dat zij kwalitatief zeker niet onder zullen doen voor de consultancybedrijven. Zeker als we kijken naar de ICT-markt.
Contractueel zullen we dan anders moeten denken, maar er liggen zeker mogelijkheden. Een makkelijke stap zou al kunnen zijn dat de SOW-uitvraag ook wordt uitgezet bij de brokers en intermediairs die normaal individuele professionals levert. Zij nemen het SOW dan op zich. Een andere mogelijkheid is dat zp’ers zich (kortstondig of tijdelijk) verenigen in een maatschap of coöperatie.
Stap voor stap
Om SOW-contracten nu direct ook toegankelijk te maken voor groepen zp’ers, die gezamenlijk tijdelijk een juridische constructie aangaan, zal voor veel organisatie een brug te ver zijn. In mijn optiek ligt daar echter wel een grote kans voor bedrijven.
Om deze stap te kunnen maken, zouden ze bij de inhuur en contractering van individuele professionals al meer moeten denken als een SOW-contract. Dit betekent dus niet alleen maar inhuren op basis van uurtje-factuurtje, maar op basis van resultaten. Hiervoor is het belangrijk om goede en duidelijke afspraken te maken over het project. Dit houdt niet alleen de organisatie scherp, zij moeten namelijk beter nadenken over waarom er ingehuurd wordt en wat er daadwerkelijk verwacht wordt, maar het zet ook de externe professional extra op scherp.
Het lijkt me tijd om als organisatie, maar ook als zp’er, deze professionaliseringslag te maken, zodat we in de toekomst ook de concurrentie met de consultancybedrijven aan kunnen gaan als zp’ers!
