Omdat ik voor een opdracht in Amsterdam geen zin heb om op de A2 in een rij dampende auto’s te staan, besluit ik om vanuit Eindhoven de trein te nemen. Het is nog schemerig als ik in 040 de parkeerplaats afwandel. Terwijl ik de stationshal binnenloop zie ik de meeste gezichten verkleuren van het kijken naar een mobieltje in de handen. Ik kijk op welk spoor de intercity naar Amsterdam vertrekt en loop naar perron 5. Bij het opgaan van de roltrap loopt er jonge knul tegen mij aan, hij reageert geïrriteerd met de woorden: “Hey, let eens op meneer !” Terwijl ik omkijk zie ik hem kijkend naar social media weglopen. Het contact is zo vluchtig dat ik niet eens de kans krijg om te reageren.
Geen woorden
Lichtelijk gefrustreerd door de botsing en de reactie bij de roltrap stap ik 4 minuten later op de trein. Er is nog één plaats vrij in zo’n vier-zit. Terwijl ik denk: “Waar zouden we zijn zonder de trein” neem ik plaats bij 3 onbekende mensen. Om onderweg de laatste puntjes op de “i” te zetten, haal ik mijn laptop uit mijn tas. Ik open mijn PowerPoint presentatie over stress reductie en de werking van ons drie lagen brein en ga aan de slag. Het grinniken van 4 jongens aan de overkant van het gangpad leidt me daarbij af. Terwijl ik opzij kijk zie ik vier knullen tegen over elkaar zitten met allemaal een telefoon in de handen. Ik zie 4 paar duimen over de beeldschermpjes razen, 200 aanslagen blind op een toetsenbord zijn er niets bij. Ondanks dat er geen gesproken woorden zijn, hebben de 4 jongens ogenschijnlijk grote lol met elkaar.
Mobiele invasie
In een flits denk ik terug aan afgelopen zomer. Met mijn gezin en goede vrienden was ik op vakantie in Kroatië. Op dag 5 werd ons veldje overvallen door een Frans jeugdkamp. Een kleine 50 puberende jongeren namen zittend onze straat en de omgeving over. Doordat ze alleen met de aandacht bij hun mobieltjes waren, zorgde dat voor irritatie bij mij en andere campinggasten. Er was letterlijk geen oog en oor voor de omgeving. Bij het passeren bleven ze stoïcijns zitten, het leken wel voorgeprogrammeerde robots. Met de mobiel in de ene hand en de tandenborstel in de andere hand zag ik hen ’s avonds de tanden poetsen. Elk stopcontact in het toiletgebouw was in gebruik genomen voor het opladen van hun enige levenslijn met de rest van de buitenwereld. Mezelf elektrisch scheren was dagen lang niet mogelijk. Ik noemde het gekscherend de mobiele Franse invasie.
Verbazing
Terwijl ik hieraan terugdenk wordt het gegrinnik lachen en gaat het steeds luider aan de overkant van het gangpad. Om de honger van mijn nieuwsgierigheid te stillen besluit ik me te mengen in het gesprek zonder woorden. Terwijl ik naar hun mobieltjes wijs zeg ik: “Jullie mogen ook gewoon met elkaar praten hoor, dan kan ik ook mee lachen.” De jongen die het meest ver van mij vandaan zit reageert snel. Zonder blikken of blozen zegt hij; “Ja maar meneer, dat kan toch niet, het gaat over u!” Terwijl ik verbaasd opkijk, toont hij mij schaamteloos zijn beeldscherm. Hij laat een foto van mij zien en zegt dat ze grapjes maken over mijn bril. Met een of andere app heb ik in hun chat inmiddels een stuk of 20 andere brillen op gehad. In mijn verbazing voel ik een glimlach op mijn gezicht komen.
Gesprek
Het is uiteraard prima dat de vier jongens met deze moderne manier van communiceren samen plezier hebben. Aan de andere kant roept het ook vragen bij mij op. Leren ze zo ook om lichaamstaal te lezen? Zijn ze in staat non-verbale signalen bij elkaar op te pikken? Hoe communiceren ze met elkaar als het echt moeilijk wordt? Is er op deze manier eigenlijk wel sprake van sociaal contact? Terwijl ik de jongen voor zijn snelle en open reactie een compliment maak, stel ik hem de vraag wat hij van deze wijze van communiceren vindt? We kijken elkaar geïnteresseerd aan en raken samen in gesprek.
Verrassend
“Goede vraag meneer, tja ik weet eigenlijk niet beter. Ben eerlijk gezegd niet anders gewend en dat bevalt me tot nu toe prima. Alleen mijn pa en ma zeuren thuis regelmatig over mijn veelvuldige telefoon gebruik. Heeft u kinderen meneer?” Bevestigend antwoord ik met ja en zeg ik het probleem van zijn ouders te herkennen. Hij reikt me de hand en zegt: “Ik ben trouwens Mika.” Het handen schudden beantwoord ik met: “Aangenaam, ik ben Herold.” Over en weer delen we onze gedachten over het gebruik van social media. De andere drie jongens mengen zich in het gesprek. Voor wij het in de gaten hebben, horen we de conducteur over de luidsprekers Amsterdam Centraal zeggen. Bij het opstaan concluderen Mika en ik dat social media tot sociale armoede leidt. We lopen door het gangpad, geven elkaar een boks en stappen uit de trein. Op het perron hoor ik Mika nog naroepen: “Fijne dag meneer!” Ik kijk om, steek mijn duim omhoog en roep: “LIKE!” en loop glimlachend de trap omhoog…
