Hoe start je als ondernemer vanuit een WW-situatie?
Je verliest je baan en ontvangt een WW-uitkering. Je bent aan het solliciteren, maar je denkt er ook over als zzp’er te starten. Wat betekent dat voor je WW-uitkering? Verlies je die? Of kun je je WW-inkomsten behouden, terwijl je je onderneming opstart? We zetten mogelijkheden op een rij.
Zo’n 10.000 tot 14.000 zzp’ers doen het jaarlijks: starten vanuit een WW-situatie. Volgens cijfers van het UWV hebben de meeste WW’ers die starten als ondernemer ook nog succes met hun bedrijf. Na een jaar is de overgrote meerderheid (91 procent) nog altijd werkzaam als zelfstandig ondernemer. Ook na drie jaar onderneemt nog steeds 79 procent. Dat is hoger dan de groep die in loondienst gaat – veel van hen belanden na hun WW-uitkering in tijdelijke banen via bijvoorbeeld uitzendbureaus. Maar voor jezelf beginnen na je ontslag, biedt meer voordelen: je kunt je eigen pad kiezen, je eigen tarief bepalen en zelf acquireren.
De WW: hoe werkt dat?
In 2016 betaalde de staat 5,7 miljard euro aan WW uit. Veel geld dus, en om te voorkomen dat er misbruik van gemaakt wordt, ben je als WW-gerechtigde verplicht om nieuw werk te zoeken. Heb je nieuw werk gevonden, dan vervalt je WW-uitkering. Het UWV koppelt jou als werkzoekende aan een adviseur. Die zorgt ervoor dat je een WW-uitkering krijgt en begeleidt je bij het vinden van nieuw werk. Het UWV kan je ondersteunen met bijvoorbeeld sollicitatietrainingen, maar je zult vooral zelf je handen uit de mouwen moeten steken. Er zijn drie manieren om te starten, als je werkloos bent geworden.
1. Starten zonder uitkering
Je kunt natuurlijk altijd beginnen als zzp’er. Daar heb je geen uitkering voor nodig. Als je je baan bent kwijtgeraakt en daarbij recht hebt op een WW-uitkering, kun je besluiten om van die uitkering af te zien. Daarmee voorkom je een hoop geregel. Immers, om je uitkering te combineren met je nieuwe onderneming, moet je afstemmen met je UWV-adviseur, je moet formulieren invullen, indienen en laten toetsen. In ruil daarvoor krijg je een beperkt deel van je laatst verdiende salaris. Als je niet van papierwerk en onzekerheid houdt en geld een beperkte rol speelt, bijvoorbeeld omdat je als zzp’er een financieel aantrekkelijke opdracht hebt binnengehaald, dan kan afzien van je WW-uitkering aantrekkelijk zijn.
Maar let op: wil je je WW-uitkering wel behouden, dan doe je er goed aan te wachten met de inschrijving van je bedrijf bij de Kamer van Koophandel, tot je UWV-adviseur je een goedkeuring heeft gegeven. Schrijf je je voor die tijd in, dan zal het UWV je WW-uitkering stopzetten.
2. Starten in de zogenaamde ‘startperiode’
Wil je je WW-uitkering behouden en twijfel je over het succes van je zzp-praktijk? Dan kun je met behoud van je vangnet voor jezelf beginnen. In de periode waarin je een WW-uitkering ontvangt, kun je je eigen bedrijf voorzichtig starten. Daarvoor moet het UWV je wel toestemming geven. Je adviseur moet potentie zien in jouw onderneming. Dit moet je aantonen met onder meer gegevens over de financiering, de haalbaarheid en een ondernemingsplan. Om dat allemaal uit te zoeken, krijg je van het UWV een zogenaamde onderzoeksperiode. Die duurt maximaal zes weken.
Heb je eenmaal toestemming, dan begint de zogenaamde startperiode van 26 weken. In dat halve jaar mag je werken aan je eigen bedrijf, terwijl je een deel van je uitkering behoudt. In die periode hoef je niet meer te solliciteren. Hieraan zit wel een aantal voorwaarden waaraan je moet voldoen. Zo moet je deze online training van het UWV hebben gedaan, moet je een inkomstenopgave opsturen en mag je geen opdrachten ontvangen van je ex-werkgever. Dat laatste is vervelend voor veel zzp’ers want het komt vaak voor dat startende zelfstandigen door vroegere collega’s opdrachten krijgen aangeboden. Houd daar dus rekening mee als startende zzp’er met een WW-uitkering.
Ook belangrijk is hoe lang je recht hebt op de WW. Hoe langer je in loondienst hebt gewerkt, des te langer je recht hebt op een uitkering. Als je minder lang recht hebt op een uitkering duurt je startperiode tot het einde van je WW-uitkering. Het is tijdens de startperiode niet van belang hoeveel uur je besteedt aan je onderneming en hoeveel geld je verdient. Zo heb je alle tijd om rustig te beginnen, of juist vlammend van start te gaan. Er is een máár: tijdens de startperiode ontvang je wel 29 procent minder WW. Omdat de WW-uitkering zelf bestaat uit 70 procent van je laatstverdiende loon, komen je inkomsten als startende zelfstandige neer op ongeveer 55 procent van je laatste maandsalaris.
Na je startperiode kun je kiezen: doorgaan of stoppen? Stop je, dan kun je terugvallen op je resterende WW-uitkering. Ga je door, dan zal het UWV je inkomsten als zzp’er na de startperiode verrekenen met je uitkering.
- Je schrijft een ondernemingsplan, doet een online training en vraagt toestemming aan het UWV om je onderneming te starten.
- In de startperiode wordt je WW-uitkering gekort en ontvang je ongeveer 55 procent van je laatstverdiende loon.
- Slaagt je onderneming niet, dan kun je terugvallen op je volledige WW-uitkering.
3. Direct van start, zonder startperiode
Je kunt ook een onderneming starten zonder startperiode. In dat geval berekent het UWV een fictief inkomen. Dit doet het UWV aan de hand van jouw inkomen bij je vorige werkgever. Na aanvraag van een WW-uitkering bij het UWV, ontvang je een brief waarin dat fictieve dagloon vermeld staat. Deel je dat bedrag door 8, dan krijg je het uurloon waarmee het UWV rekent.
Als ondernemer met een WW-uitkering moet je na je startperiode opgeven hoeveel uren je aan je bedrijf besteedt. Het UWV wil niet alleen weten hoeveel uren je kunt factureren bij je klant, maar ook hoeveel uren je aan acquisitie, marketing, je website of administratie besteedt. Je eigen urenadministratie moet je dan ook zorgvuldig aanpakken. Het UWV berekent zo een bedrag (je gewerkte uren maal je fictieve uurloon) dat wordt afgetrokken van je WW-uitkering. Afhankelijk van je succes als ondernemer krijg je dus een restant van je WW-uitkering. Grofweg geldt: hoe meer uren je aan je bedrijf kwijt bent, des te minder uitkering je ontvangt. Deze verrekening door het UWV is best ingewikkeld. Om een beetje een idee te krijgen hoe dit voor jou uitpakt, kun je rekenvoorbeelden vinden op de website van het UWV.
- Je start gelijk als zzp’er, zonder trainingen en bedrijfsplan, zonder al te veel rompslomp.
- Hoe meer je werkt als ondernemer, des te minder WW ontvang je.
- Je houdt een urenregistratie bij en overlegt die met je UWV-adviseur.
Verzekeren voor arbeidsongeschiktheid
De WW is een vangnet voor mensen in loondienst. Als startend ondernemer kun je ook een vangnet voor jezelf optuigen. Om te voorkomen dat je bijvoorbeeld bij arbeidsongeschiktheid zonder inkomsten komt te zitten, kun je je verzekeren. Voor meer informatie, klik hier.
