Als ondernemer ben je in veel gevallen verplicht om jaarlijks een jaarrekening te deponeren bij de Kamer van Koophandel. De jaarrekening is een momentopname van de financiële prestaties van een onderneming. Zelfs als een jaarrekening niet verplicht is voor jou, kan het toch handig zijn je te verdiepen in deze cijfers.
Wat is de jaarrekening?
De jaarrekening bestaat uit verschillende financiële stukken zoals de balans, de winst- en verliesrekening en een toelichting op deze stukken. Al deze stukken zijn gebaseerd op de boekhouding en administratie. Het vormt één verhaal. Omdat er geen fouten in de jaarrekening mogen staan, is het belangrijk dat je de tijd en aandacht neemt voor het maken van deze financiële rapportage.
Fiscale jaarrekening of een bedrijfseconomische jaarrekening?
Er wordt onderscheid gemaakt tussen een fiscale jaarrekening en een bedrijfseconomische jaarrekening. De fiscale jaarrekening stel je op volgens de richtlijnen van de Belastingdienst. Met behulp van de jaarrekening wordt de inkomsten- of vennootschapsbelasting berekend.
De bedrijfseconomische jaarrekening schets de werkelijke economische waarde van de onderneming. Deze informatie kan bijvoorbeeld handig zijn als je een investering wilt maken of bij de verkoop van je onderneming. Zo kan een computer met een waarde van € 200 op de balans staan (fiscale jaarrekening), terwijl de economische waarde in werkelijkheid € 900 is (bedrijfseconomische jaarrekening).
Is de jaarrekening verplicht?
Veel ondernemers zijn verplicht om een jaarrekening aan te leveren. Zo moeten bv’s, nv’s en coöperaties jaarlijks deze cijfers deponeren. Maar ook stichtingen en verenigingen hebben deze verplichting als ze in twee aaneensluitende boekjaren een minimale omzet van zes miljoen euro hadden. Ben jij een zzp’er of heb jij een eenmanszaak? Dan ben je niet verplicht om een jaarrekening te deponeren bij de Kamer van Koophandel. Toch is het verstandig om een jaarrekening te maken. Met deze jaarlijkse cijfers krijg je meer inzicht in de financiële prestaties van je onderneming. Dit helpt je weer met het maken van strategische keuzes en financiële stappen.
Wat staat er in de jaarrekening?
De jaarrekening bestaat standaard uit de balans en de winst- en verliesrekening . Ook is het verplicht een toelichting op deze stukken mee te sturen. Is de jaarrekening gecontroleerd door een accountant? Dan dien je ook de accountantsverklaring te deponeren. Met behulp van een online boekhoudpakket zoals e-Boekhouden.nl heb je altijd je financiële gegevens bij de hand en maak je zelf eenvoudig de balans en de winst- en verliesrekening. Met een gemiddelde Trustpilot klanttevredenheid van 9,4 is e-Boekhouden.nl een betrouwbare keuze.
De hoeveelheid informatie die je moet verwerken in de jaarrekening is afhankelijk van de grote van je onderneming. Met een grote onderneming moet je meer informatie beschikbaar stellen dan met een kleine onderneming. Laten we eens kijken naar de verschillende onderdelen die terugkomen in de jaarrekening en hoe je deze het beste leest.
De balans
Een onderneming leeft en de cijfers bewegen mee: je sluit een lening af bij de bank, je investeert in machines voor het productieproces of je vult de voorraad aan. Wanneer je een balans maakt, maak je als het ware een foto van de huidige financiële situatie. De balans laat zien wat het vermogen van een onderneming is op een bepaald tijdstip. Het wordt daarom ook wel een momentopname genoemd.
De balans bestaat uit een linkerkant (debet) en een rechterkant (credit). Op de debetzijde staan de bezittingen van een onderneming. Daarbij wordt er onderscheid gemaakt tussen vaste activa en vlottende activa. Vaste activa zijn bezittingen die langer dan één productieproces mee gaan en vlottende activa zijn bezittingen die korter dan één productieproces mee gaan. Vaak gaat het hierbij om een periode van één jaar.
Op de creditzijde vind je terug op welke manier de activa is gefinancierd. Het vermogen wordt opgesplitst in het eigen vermogen en het vreemd vermogen. Het eigen vermogen gaat om financiering dat door de ondernemer of eigenaar wordt verstrekt. Krijgt de onderneming financiering van een derden? Dan valt dat bedrag onder het vreemd vermogen. Een belangrijke eigenschap van de balans is dat beide kanten altijd gelijk zijn. Zo is het totaal vermogen aan de creditzijde uiteindelijk hetzelfde als het totaal vermogen aan de debetzijde.
De winst- en verliesrekening
Met de winst- en verliesrekening krijg je inzicht in de winst of verlies van een onderneming. Het geeft de financiële veranderingen weer van een bepaalde periode. Ook kan de winst- en verliesrekening het verschil tussen een beginbalans en eindbalans verder verklaren. Er wordt daarbij gekeken naar de opbrengsten (baten) en kosten (lasten) van een organisatie. Er is sprake van winst als de opbrengsten groter zijn dan de kosten. Wanneer de kosten groter zijn dan de opbrengsten, spreekt men over verlies.
De opbrengsten en kosten worden verdeeld op de winst- en verliesrekening. De opbrengsten laten zien wat de omzet is van een onderneming. De omzet zorgt ervoor dat het eigen vermogen stijgt. Wanneer je kosten maakt, worden deze in mindering gebracht op het eigen vermogen. Uiteindelijk komt er een resultaat uit: je winst of verlies.
De toelichting
Verdere informatie wordt opgenomen in de toelichting. Kleine ondernemers hoeven niet veel aanvullende informatie te verstrekken. Vaak staat in de toelichting hoeveel personen werkzaam zijn in de onderneming en op welke manier de balans is gemaakt. Maar hoe groter de onderneming is, hoe groter de toelichting wordt. Zo moeten grotere organisaties onder andere delen welke betalingen er plaatsvonden vanuit de onderneming aan de directie. Op het moment dat de jaarrekening wordt gecontroleerd door een accountant met een onafhankelijk rapport, moet deze accountantsverklaring ook worden opgenomen in de jaarrekening.
Hoe maak je een jaarrekening?
Als ondernemer mag je zelf kiezen hoe je de jaarrekening maakt. Je kan een boekhouder of belastingadviseur inschakelen om de jaarrekening voor je op te stellen. Dit brengt echter wel hoge kosten met zich mee.
Veel ondernemers doen daarom zelf de jaarrekening opstellen. Zij werken met een programma zoals Excel of maken gebruik van een online boekhoudpakket. Omdat er geen fouten in de jaarrekening mogen staan, wordt werken met Excel afgeraden. De kans dat je fouten maakt met Excel is namelijk erg groot.
Een online boekhoudpakket daarentegen neemt veel werk voor je uit handen. Neem bijvoorbeeld het betrouwbare boekhoudpakket e-Boekhouden.nl dat dit jaar 20 jaar bestaat. Met e-Boekhouden.nl kan je zonder enige boekhoudkennis eenvoudig zelf de boekhouding doen. Alles staat namelijk al voor je klaar. Jij hoeft nog alleen maar de informatie in te voeren. Kom je er even niet uit? Dan is er altijd een deskundige klantenservice aanwezig die je kan helpen. Ook met oog op het kostenplaatje is een online boekhoudpakket bij e-Boekhouden.nl erg interessant. Als starter krijg je de eerste 15 maanden gratis en abonnees van ZZP Nederland hoeven niet eens starter te zijn!
