Een dag later zeg je tegen jezelf: had ik maar… maar waarom?
Als voormalig Expeditie Robinson-lid blik ik terug op de uitzendingen van afgelopen weken. Elke donderdagavond geniet ik van de beslommeringen die de huidige expeditieleden meemaken. Het zal jullie niet verbazen dat ik na mijn deelname in 2017 een andere kijk op het programma heb gekregen.
In de aflevering van anderhalve week geleden hoorden we Jody zeggen dat hij het spel vanaf nu pas echt leuk vindt worden. Stijn riep “That’s the game” en is verbaasd dat een speler zelf vraagt om weggestemd te worden. Boer Jan kraamt legendarische woorden uit: “Je bent weg en de kinderen maken er een rotzooi van.” Reden genoeg om te denken dat het vanaf nu goede tv gaat worden. Vanaf nu geen opgevers meer, maar spelers met karakter.
De tijd van list en bedrog is gestart
Het is alweer een aantal weken geleden dat Gwenda op brute wijze uit het spel werd geknikkerd. Het is zo langzamerhand weer tijd voor een spannende twist in het spel. Laat het gekonkel van duo list en bedrog maar beginnen. Nu er zo’n drie weken voorbij zijn, is bij elke speler de drang om te overleven actief.
Robin zit heerlijk op winnaarseiland en heeft daar het minst last. Hij smult lekker van zijn eigen banaantjes, vult zijn eigen dag in en heeft geen gekonkel en gedonder. Wanneer wij mensen in een acute stresssituatie komen, laten we doorgaans drie manieren zien om daarmee om te gaan. Waar de ene persoon in gedrag bevriest of verkrampt, kiest de ander voor een tegenreactie of loopt juist weg van de situatie. De reactie ligt in de aard van het beestje, de beleving van de stressvolle situatie en kan per context verschillend zijn.
Stress ervaren
Stress is namelijk niets meer dan een normale lichamelijke reactie op een niet-normale situatie. De vraag is echter: wat is niet normaal voor jou? Op momenten dat je het als niet normaal ervaart, gaat je stresssysteem onmiddellijk aan en zorgt dat ervoor dat er bloed vanaf de randen van je lichaam naar de kern van je lijf stroomt. Aan de ene kant heel handig en nuttig, want er is daardoor meer bloedtoevoer bij de vitale delen.
Het grote nadeel hiervan is dat er ook in ons bovenste deel van ons drievoudige brein minder bloed stroomt naar het denkende brein. Daarom worden we bij stress en spanning kribbig en kort voor de kar. Ons emotioneel brein neemt een loopje met ons, waardoor we dingen zeggen waar we later van spijt van hebben, of we kunnen niet op de woorden komen.
Spijt komt altijd achteraf
In sommige gevallen worden we zo basaal, dat we bij wijze van spreken door een deur heen zouden kunnen lopen. Wanneer de spanning minder wordt, gaat er weer meer bloed naar het denkende brein en komen we een soort van bij onze positieven. Dat is het moment dat je denkt: “Kak, was ik maar gewoon doorgegaan”.
Bij alle uitvallers, beter gezegd opgevers, hebben we deze reactie in meer en mindere mate gezien. Aisha, die van haar moeder nog net geen billenkoek kreeg voor haar opgave en met vervangende schaamte de zaak een soort van recht wilde praten. Tony, Josylvio, Donny en Ozzy betuigden achteraf allemaal spijt.
Strategie bedenken
Gelukkig: het gekonkel gaat beginnen. Ik denk direct terug aan vorig jaar. Dit gaat tot een Shelly versus Roeland-strijd leiden. Wellicht wel weer een coup, zoals ik die vorig pleegde door met al mijn stemmen Marieke naar huis te sturen. Iedereen telt zijn stemmen, de rekenkamers zijn geopend, diverse optelsommen worden gemaakt en het kapitaal zoals ik vorige week benoemde wordt eindelijk zorgvuldig gewogen. Jody heeft veel kapitaal tot zijn beschikking. Dominique en Stijn liggen onder vuur: dit wordt een spannende eilandraad. De boot vertrekt, spannende muziek eronder, ik zit op het puntje van mijn stoel. De eilandraad begint. Dennis en Nicolette stellen de juiste vragen en dan, uit het niets, komt de ontknoping. Jody heeft zelf gevraagd om hem in verband met heimwee naar huis te stemmen. Ik denk: “Dit kan niet waar zijn, wat is dit voor een seizoen?”
Recordaantal opgevers
Het is geen geheim dat Expeditie Robinson een zwaar spel is. Deelnemers vallen vele kilo’s af, laten primair gedrag zien waarin we ons herkennen en mee kunnen vereenzelvigen: de reden dat dit programma al jaren een kijkcijferkanon is. In de aanloop naar de Expeditie worden de deelnemers zorgvuldig gescreend door (sport)artsen en psychologen. Daarnaast is er een goede fysieke en mentale nazorg voor alle kandidaten. Elke week zien we dat de afvallers worden opgevangen door een begeleider. Waarom zijn er dit jaar dan zoveel opgevers? Zijn de omstandigheden zwaarder? Is het een generatiedingetje? Zijn de proeven moeilijker?
Het belang van je mindset
Mijn simpele antwoord luidt: ‘Nee!’ In mijn beleving is het de mindset die op dit moment het verschil maakt. Een aantal deelnemers van dit seizoen heeft daar te licht over gedacht. Ikzelf heb me, in de aanloop naar mijn expeditie, wel 75 tot 100 keer de vraag gesteld: “Wat ga ik doen als het moeilijk wordt?” Door jezelf dan te dwingen om daarover na te denken, zorgt dit ervoor dat je vanuit je denkende brein beslist en niet zomaar, omdat het even tegenzit, stopt met de Expeditie der Expedities. Afzien kun je leren. Jammer dat de opgevers van dit jaar zichzelf die leerwinst door de maag splitsen; een gemiste kans om karakter te kweken.
King Corry, ik mis je voorbeeld van hoe het wel moet. Johnny Kraaijkamp jr, jammer dat er niet meer bent om de jeugd met je humor tot inkeer te brengen. Kom, Steven, zet jij als Braboneger de boel volgende week alsjeblieft op scherp? Schud ze daar op dat eiland maar lekker wakker. Het is nodig, want Robinson huilt…
Op naar volgende week donderdag!
P.S. Stel jezelf regelmatig de vraag: “Wat doe ik als het moeilijk wordt?”